SSTV

Slowscantelevisie (afgekort SSTV) is een vorm van televisie die wordt gebruikt door zendamateurs. Bij SSTV wordt één zwart-witbeeld in ongeveer 8 seconden tijd overgezonden. Tegenwoordig stuurt men meestal beelden met kleur met resolutie 320x256, wat dan ongeveer tussen de 1 en 2 minuten duurt. Hierdoor is het dus alleen geschikt voor stilstaande beelden, meestal foto's en plaatjes.

 

Door de lage snelheid is het signaal geschikt om over een normaal spraakkanaal te versturen zoals een radiozender met een audio bandbreedte van 3 khz. Hierdoor is SSTV zelfs geschikt om over de HF-banden te worden verstuurd.

SSTV kan uitgezonden worden in verschillende "modi". Robot, Martin en Scottie zijn de meest bekende en gebruikte.

 

Modus          Resolutie        Tijd

Zwart/wit      160x120          8 sec.

Robot 24       160x120          24 sec.

Robot 36       320x240          36 sec.

Robot 72       320x240          72 sec.

AVT 90           320x240          90 sec.

Scottie 1        320x256         110 sec.

Scottie 2        320x256          71 sec.

Scottie DX     320x256          269 sec.

Martin 1        320x256          114 sec.

Martin 2        320x256          58 sec.

PD50              320x256          50 sec.

PD90              320x256          90 sec.

Bovenstaand voorbeeld is van een QSO met Terry, de EA3EWO (Silent Key), in Valencia in Spanje op 2 mei 2016. Hij ontving mijn plaatje met ontvangstrapport (594) in de kwaliteit zoals hier geplaatst, terwijl zijn beam gericht was op de USA.

Net zoals bij elke hamradiomodus kan iemand twee dingen doen om een QSO (gesprek) te voeren. Men kan CQ roepen op een oproep-frequentie: dit wordt gedaan door een afbeelding te sturen met daarbij de tekst CQ of CQSSTV en de eigen call-sign. Een ander station kan dan de oproep beantwoorden. Men kan ook luisteren op een oproep-frequentie en een CQ-oproep beantwoorden.

 

Zoals bij elke hamradiomodus wordt er ook bij SSTV gebruikgemaakt van de'Q-code' en andere afkortingen zoals 73 (groeten), de (van), TNX (bedankt). Amateurs gebruiken dit deels uit gewoonte maar ook om plaats te besparen. Voorbeeld: "TNX QSO, QRT, 73 de PD1EVP". Dit wil zeggen "Bedankt voor het gesprek, ik stop met uitzenden, groetjes van PD1EVP"

 

Een ontvangstrapport, bij SSTV ook wel RSV-rapport genoemd, wordt vaak verzonden bij het antwoorden van een oproep. RSV staat voor Readability (leesbaarheid), Signal Strength (signaalsterkte) en Video Quality (beeldkwaliteit).

 

Leesbaarheid: Dit wordt weergegeven door een getal van 1 tot 5, waarbij R1 totaal onleesbaar is en R5 zonder moeite leesbaar is.

 

Signaalsterkte: Dit wordt weergegeven als een getal van 1 tot 9, dit is meestal eenvoudig af te lezen van het ontvangsttoestel tijdens het ontvangen van het beeld. S1 is een zeer zwak signaal dat nauwelijks boven de ruis uitkomt, terwijl S9 een zeer sterk signaal is dat 256 keer sterker is dan S1.

 

Video: Dit is de kwaliteit van het ontvangen beeld. Met andere woorden hoeveel ruis er zit in het ontvangen beeld. Dit wordt weergegeven door een getal van V1 tot V5, waarbij V5 is ruisvrij is en V1 meer ruis dan beeld.

 

De maximumscore die aan een ontvangen beeld gegeven kan worden, is dus R5, S9 en V5. Dit doet men in één getal, 595, wat dus wil zeggen dat het beeld perfect ontvangen is met een sterk signaal. In werkelijkheid komt een perfect plaatje niet zoveel voor.

Om te luisteren op de hamradio-frequenties is er in de meeste landen geen vergunning vereist. Luisteramateurs kunnen dus meeluisteren en beelden ontvangen. Ze mogen echter zelf geen beelden uitzenden. Een bekende frequentie op de 20 meter band is 14.230 MHz.

Om SSTV te bedrijven is een stukje software nodig. Een veelgebruikt en gratis programma is MMSSTV. Dit werkt prima in Windows en een audiokabeltje tussen de ontvanger en de microfooningang van de PC is al voldoende om de plaatjes te kunnen ontvangen. Versie 1.13A is de laatste versie en is o.a. op deze pagina te downloaden.

Een uitleg van MMSSTV is o.a. hier te vinden (Engelstalig).

 

 

Ook voor de smartphone zijn er diverse SSTV-apps te verkrijgen. Je kan de plaatjes met de meest gebruikte modi gewoon ontvangen door de smartphone voor de speaker te houden om het signaal op te vangen en het plaatje verschijnt op je telefoon. Een goede Android-app hiervoor is Robot36, gemaakt door Ahmet Inan. Met de Android-app SSTV Image Encoder van Olga Miller kan je zelf SSTV-plaatjes uitzenden met je telefoon, deze kan je dan voor de microfoon van je transceiver houden om het plaatje de wereld in te sturen. Ik heb dit zelf uitgeprobeerd en het werkt prima. Je vindt beide apps in de Google Play Store en zijn daar gratis te downloaden.


Maak jouw eigen website met JouwWeb